Geheugensteuntjes

Tanjel heeft er mij onlangs nog op gewezen: goed dat ik geen 45 meer ben. En ze heeft nog gelijk ook. Want het is maar dat deze Malief heel af en toe wreed naar haar woorden moet zoeken en als ik de helft van bomama's gezegende leeftijd had zou ik niet snappen dat ze bus zegt tegen de lift en moeder tegen mij. ,,Ge zijt toch mijn moeder'' zegt ze dan met een fijn lachske ,,wa zouk zonder aa zijn''. En alvorens Pezzeke zegt dat Bomama absoluut niet zo spreekt: juist, we mixen tegenwoordig Mechels en Brussels kwestie van de bewoners van Avondrood te bewijzen dat de Brusselaars goed geïntegreerd zijn. In deze onzekere tijden is dat belangrijk.
Zo moet ik met klem ontkennen dat ons Moeder Frans spreekt. Protest van haar, ze kàn wel Frans spreken, in tegenstelling tot Jeanneke. ''Kunde da geloove?'' (noteer de rare geloove, in het dialect van Avondrood is dat geloeve, in Brussel geluuuve...) Niet dat er daar al betoogd is voor segregatie: de Franse kliek (restante van Malines cité des bourgeois à l'aise) is nog zo content dat ze aan ons moeder haar tafel een klapke onder gelijkgezinden kunnen doen.
Ooit was er aan ons moeder haar tafel een madammeke met zwart geverfd haar en pientere oogskes die op al die Franse parler* reageerde met een forse tik van haar stok (op de vloer, of course) en de niet eens zo stille kreet ,,In Vlaanderen Vlaams''. Helaas, ze is al een paar jaar met een kruisje achter haar naam.
Maar ik wou het hier hebben over mijn geheugen: gisteren een trui van de Meester teruggevonden in de kast...nadat ik een foto van hem op mijn fotoarchief had gevonden, met trui en een naaktkat op zijn knie. Die naaktkat was van nonkel boekhouder, en iets minder akelig dan een naaktslak, maar die trui? Zonder die foto had ik er nooit meer naar gezocht, en 't was er nog ene in cashmere begot.
Een blog als geheugensteuntje, moet kunnen. Kijk ook eens naar de freule van 91, een werkstuk uit de gsm van haar kleindochter. Om te koesteren.
*Is het in deze zin nu parlé of parlez of parler? Ik wou schrijven context maar dat zal met de nieuwste spelling ook niet meer juist zijn zeker?

Lieve Denise

Het had geen haar gescheeld of deze Malief heette Madenies. Nu ja, geen haar: bomama was thuis dan wel de baas, maar in wezenlijke dingen zoals de politieke toestand of de namen van de kinderen had het meesterke het voor het zeggen. Zo was de oudste broer naar het meesterke zijn vader genoemd maar dan wel de heel vlaamse versie. Toen de dochter (ik dus) haar opwachting maakte dacht ons bomama dat ze nu haar familie mocht voordragen. En haar pa, mijn lieve bompa, heette Denis. Uitgesproken op zijn Frans dus. Haar eigen moeder durfde ze allicht niet voorstellen: in de jaren veertig was Agathe nog niet modieus, au contraire. Mijn lieve meter Agatha Franciska zei dat ze door haar talloze broers en zussen _volgens haar bron 19 maar daar wordt aan getwijfeld _ Caroline werd genoemd omdat a gat een scheldwoord was. Tja.

Het is dus niet Denise geworden. Volgens bomama omdat het meesterke zei dat er al een Denise in de familie was. De dochter van haar lievelingsbroer(Joseph maar die werd Jules genoemd...) en zijn eigen jongste zus, die bij mijn geboorte een tiener was. Vandaag mag ik er godzijdank nog altijd tante Denise tegen zeggen. De voorlaatste van de stamboom die op een bescheiden maar zo warme manier haar stempel drukt.

Ik herinner mij als de dag van gisteren hoe mijn jongste tante pakweg zestig jaar geleden naar het klooster ging. Het meesterke was er niet bij _ in het katholiek onderwijs kreeg je daar geen vrije dag voor_ en ik was nog een kleuterke want ik hoefde niet naar school. Het afscheid aan haar familie heeft mij toen ongelooflijk aangegrepen: hoe ze _op de knieën_ vergiffenis vroeg aan haar ouders ,,moeder, omdak frank ben geweest'' en haar vader die over zijn ogen wreef...

De volgende jaren keek ik vaak met een zuinig mondje naar een ouder nichtje dat zomaar ,,Denies'' zei tegen die lieve tante. Accoord, ze was toen al in een donker gewaad verpakt en dat hielp voor het ontzag. Nog later kwam er ,,zuster en een nieuwe naam'' bij', werd ze ,,overste'', en toen was ze helemaal buiten categorie.

Ruim 20 jaar later kwam ik tijdens een persconferentie bij de Gezinsbond (denk ik) een meneer tegen die mij een beetje aarzelend aansprak. Of ik misschien familie was van Denies, want die familienaam... en ik leek zo op haar. Vroeger had ze bij hem gewerkt, en hij was haar nooit vergeten. En ik ben nooit vergeten dat die meneer mij daarbij met zoveel heimwee aankeek. Toen ik het haar later vertelde tja, ik ben haar reactie wel vergeten? Ik geloof dat ze het absoluut niet belangrijk vond.

Ne gelukkege neuvejoar

Mja, dit verhaal begon thuis-aan-zee (vies luchtje, natte windvlagen) kwestie van het binnenland te troosten . En dan haalt deze uitslover haar notebook boven , kwestie van niet eeuwig met mijn neus in een papieren boek te zitten. Bon. Zes lijntjes getikt, over de (goeien) ouwen tijd, toen het meesterke ons op nieuwjaarsdag naar zijn Brabants witloofdorp commandeerde. Kwestie van zijn uitgebreide familieleden ne gelukkege neuvejoar te wensen. Dat was al bijeen best leuk, met elixirrekes en morsige toneelvoorstellingen van het jonge volkje in grootmoeder haar achterkeuken, maar wel een tikkeltje riskant. Kwestie van de prikbaarden van de nonkels (en sommige tainkes) te ontwijken.
En toen heeft Juzeke mij gestraft en wou mijn notebook niet meer. Alleen de titel bleef hangen, twee keer zelfs.
Dan naar huis gereden. Kwestie van het onheil op de grote pc te repareren? Maar nee, gij, kwestie van in Avondrood nog tijdig ne gelukkege neuvejoar te wensen...Zoals ons moeder destijds wel vaker zei:,,dat is de kweste...''